Envy and Gratitude een halve eeuw later

Tijdschrift voor Psychoanalyse

Partager sur

In 1957 heeft Melanie Klein een boekje van nauwelijks honderd bladzijden geschreven dat van groot belang is gebleken voor de ontwikkeling van de psychoanalytische theorie en techniek. Meer bepaald heeft zij daarin het belang van vroege afgunst op de psychoanalytische kaart gezet. Afgunst is echter geen ontdekking van de kleiniaanse psychoanalyse, maar een universeel en tijdloos gegeven dat aan de basis ligt van oorlogen die zich zowel in de binnenwereld als in de buitenwereld afspelen. Niet verwonderlijk dat dit psychische fenomeen de aandacht heeft getrokken van theologen van zeer verschillende religies die over de relatie tussen goed en kwaad nadachten of over thema’s zoals de rivaliteit tussen hemel en hel, de opstand der engelen… Termen als ‹nijd› en ‹afgunst› dragen zodoende een morele connotatie in zich. Men kan zich dan ook afvragen of via het concept ‹afgunst› een moralistisch discours over de zonde in de psychoanalyse wordt binnengebracht.

MARC HEBBRECHT