Samenvatting
In dit artikel wordt onderzocht hoe het werk van de Britse psychoanalyticus Bion uit de jaren 60 van de vorige eeuw het denken over liefde heeft verruimd. In een inleiding wordt een kort overzicht gegeven van de voornaamste psychoanalytische inzichten met betrekking tot liefde. Vervolgens wordt de bijdrage van Bion besproken. De kern van zijn betoog omvat dat er een transformatie dient plaats te grijpen van de ander leren kennen naar één kunnen worden met de ander. In een rijpe liefdesrelatie komt een integratie van Liefde, Haat en Kennis (in de terminologie van Bion de L-love, H-hate en K-knowledge link) tot stand. Liefdesrelaties kunnen pas slagen als communicatieve projectieve identificatie de boventoon voert, dat wil zeggen dat beide partners in staat zijn om emotionele ervaringen van elkaar aan te voelen, in zich op te nemen, te verdragen, ze draaglijk te maken en als ze verdragen kunnen worden, met elkaar te delen. In een volwassen liefdesrelatie is er een expansie
van de psychische container en ontstaat de mogelijkheid van wederzijdse groei. Rijpe liefdesrelaties worden gekenmerkt door wat Bion omschrijft als ‘transformaties in O’: men opent zich voor de partner zoals deze werkelijk is, waardoor men zelf ook verandert. Het welslagen van een liefdesrelatie is afhankelijk van de frustratietolerantie van beide partners en hun vermogen om emotionele ervaringen te modificeren in plaats van ze te ontladen. In het laatste geval is het gevoel niet gericht op het zelf voelen, maar op het teweegbrengen van dat gevoel in de ander.
