Le traumatisme et ses destins
Papieren artikel Revue Belge de Psychanalyse
Samenvatting
Le trauma est au cœur de la psychanalyse. Il garde cette place tout au long du développement de l’œuvre de Freud, en subissant d’importants remaniements en partie suite aux propositions avancées par Sándor Ferenczi. Après le tournant des années 1920, Freud privilégie le point de vue économique et relègue au second plan l’aspect événementiel du trauma. Ferenczi, quant à lui, poursuit l’idée de la réalité du trauma et cherche des voies pour l’amener à la remémoration et à l’élabora- tion. En m’appuyant sur l’œuvre de Ferenczi, je vous propose, à partir d’exemples issus d’œuvres artistiques et d’une situation clinique, d’explorer les différentes formes et destins du traumatisme. Quels sont en effet les devenirs possibles de l’être humain si sa souffrance déborde ses capacités d’élaboration ?
Trauma en zijn lot
Het trauma behoort tot de essentie van de psychoanalyse. Het blijft ook een centrale plaats behouden gedurende de hele ontwikkeling van Freud’s oeuvre. Freud doet echter enkele belangrijke aanpassingen gedeeltelijk door de voorstellen van Sandor Ferenczi. Na de grote omwenteling van 1920 benadrukte Freud de economische invalshoek en verplaatste de factor ‘realiteit’ van trauma naar de achtergrond. Fe- renczi daarentegen hield vast aan het reële trauma en onderzocht hoe het trauma opnieuw kan gedacht en benaderd worden. Aan de hand van het werk van Sandor Ferenczi doe ik een poging om vanuit enkele kunstwerken en een klinische diverse vormen en lotsbestemmingen van trauma te onderzoeken. Wat zijn de mogelijke effecten voor de mens indien zijn lijden zijn vermogen tot verwerken te boven gaat ?
Trauma and its destinies
Trauma is at the heart of psychoanalysis. It retained this position throughout the development of Freud’s work, undergoing important reworking, partly as a result of the proposals put forward by Sandor Ferenczi. After the turn of the 1920s, Freud privileged the economic point of view and relegated the eventual aspect of trauma to the background. S.Ferenczi, on the other hand, pursued the idea of the reality of trauma and sought ways to bring it to recollection and elaboration. Based on the work of S. Ferenczi, I propose, using examples of artistics works and a clinical situation, to explore the different forms and destinies of trauma. What are the possible futures of the human being if his suffe- ring overflows his capacities of elaboration?