Notes sur la transgression
Résumé
Transgresser ou passer outre laisse une impression sensorielle et psycho-affective qui modifie l'éprouvé du sujet. Cette transformation provoque un changement qui semble répondre à un rebondissement du Soi, dans lequel le Sujet s'approprie l'objet primaire non identifié (narcissisme primaire) pour l'assimiler.
Ce rebondissement, que reflète l'expression Soi-même, n'est pas une redondance mais la confirmation de la continuité du Soi en dépit du changement opéré par la transgression / appropriation.
Il donne sa cohésion au sujet et s'accompagne d'un surgissement complexe d'affects parmi lesquels on retrouve :
– surprise anxieuse mais aussi réassurance dans la permanence d'une intégrité ;
– jouissance éprouvée dans le plaisir, en lui ouvrant de plus une accessibilité potentielle ;
– culpabilité inévitable liée au franchissement d'un interdit portant sur des limites sécurisantes mais frustrantes car jusque là vécues comme indépassables.
La prise en compte par le sujet du couple jouissance-culpabilité lui permet de le reconnaître pour l'accepter et l'assumer. Elle participe ainsi de son accession à la responsabilité.
Samenvatting
lets overtreden of over een bezwaar heenstappen laat in het subject een zintuiglijke en psychoaffectieve indruk na die zijn ervaring gaat veranderen. Deze transformatie ligt aan de basis van een verandering die lijkt te bestaan uit een plotse heropleving van het Zelf.
Hierbij eigent het subject zich het niet-geidentificeerde primaire object toe (primair narcisme) om het te assimileren.
Dit plotse heropleven wordt weerspiegeld in de uitdrukking "Zich-Zelf ". Het is geen nodeloze herhaling maar een bevestiging van de continuiteit van het Zelf en dit in weerwil van de verandering die door de "overtreding-toeëigening" werd bewerkt. Het geeft een samenhang aan het subject en gaat gepaard met het verschijnen van een complexe mengeling van affecten. Hierin kan men onderscheiden :
– een angstig verrast-zijn maar ook een geruststelling doordat men een permanente eigen integriteit ervaart.
– een genot dat ervaren wordt in de bekoring om door de geopende poort nieuwe wegen, die in ons bereik liggen, te gaan bewandelen.
– een onvermijdelijk schuldgevoel als gevolg van een zich losmaken van het verbod om veiligheid biedende maar frustrerende beperkingen los te laten ; daar waar men het tot dan toe nooit aangedurfd had deze te laten varen.
Als het subject rekening houdt met het paar "genot-schuldgevoel", dan wordt het voor hem mogelijk het belang ervan te erkennen, er zich volledig mee in overeenstemming te voelen en de feitelijkheid ervan te aanvaarden. Zodoende kan hij er in gelukken zijn verantwoordelijkheid volledig op te nemen.
Summary
Transgressing or defying the limits leaves a sensory and psycho- affective impression which modifies the subject's expérience. This transformation provokes a change which seems to respond to a rebound of the Self, in which the subject takes into himself the primary non-identified object (primary narcissism) in order to assimilate it.
This rebound, reflected in the expression One's Self, is not a redundancy but a confirmation of the continuity of the Self in spite of the change brought about by the transgression/appropriation.
This gives the Subject cohesion and is accompanied by a complicated upthrust of feelings among which can be found :
– anxious surprise but also reassurance in the permanence of an integrity ;
– enjoyment experienced in the pleasure of opening to it a more accessible potential ;
– inevitable guilt linked to the infringement of an interdict concerning reassuring but frustrating limits, which had been up till now experienced as impassable.
The subject's taking into account the couple enjoyment-guilt allows him to recognise it in order to accept it, assume it and participate in his accession to responsability.
